سیاست مالیاتی که باعث کاهش رتبه علمی کشور شد
دکتر منوچهر مرادی در گفتگو با خبرنگار مهر، در مورد کاهش رتبه علمی کشور و کاهش انتشارات علمی در دانشگاههای مختلف گفت: نکتهای که وجود دارد این است که ببینیم این ملاک انتشار مقالات، ملاک خوبی است یا خیر؟ میتوان مقالات خوبی چاپ کرد، ولی مشکلی از کشور حل نشود. بنابراین شاید نباید روی این ملاک خیلی تمرکز کرد.
وی ادامه داد: من دانشجویانی داشتم که برای ادامه تحصیل به آلمان رفتهاند ولی هیچ مقالهای ننوشتهاند. بلکه در یک شرکت کار کردهاند و مشکل آن را حل کردهاند و رساله دکتریها آن در مورد حل آن مشکل بوده است. در صورتی که دانشجویان دکتری ما برای فارغالتحصیل شدن حتماً باید مقاله داشته باشند.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تهران خاطر نشان کرد: با وجود اینکه موضوع تعداد انتشار مقالات شاید معیار خوبی نباشد ولی در عین حال یک شاخص است و میتواند نشاندهنده این باشد که یک مشکلی وجود دارد که پژوهش و انتشار آن کمتر شده است.
وی تاکید کرد: زمانی ممکن است کاهش انتشار مقالات ناشی از یک برنامه قبلی باشد؛ به این صورت که بگوییم ما میخواهیم چاپ مقاله را کاهش بدهیم ولی قصد داریم پژوهشهای کاربردی را افزایش دهیم. اگر این موضوع با برنامه باشد، اتفاق خوبی است؛ ولی وقتی ناگهانی اتفاق بیفتد شاید نقطه نقص محسوب شود.
مرادی در مورد دلیل کاهش رتبه علمی کشور و کاهش انتشار مقالات در دانشگاهها توضیح داد: بخشی از این موضوع به این دلیل است که پژوهشگران و اساتید نیاز به بودجه و تجهیزات دارد. این هزینهها هم یا باید از دولت و یا باید با ارتباط دانشگاهها و پژوهشگاهها با بخش خصوصی تامین شود.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تهران با اشاره به نقش قانون مالیات ۳۰ درصدی پروژههای تحقیقاتی در کاهش انگیزه اساتید و پژوهشگران گفت: متاسفانه اعمال قانون ۳۰ درصد مالیات بر روی پروژههای تحقیقاتی سبب شد تقریباً ۶ ماه کار پژوهشگران و اساتید قفل شود. هیچ استادی تمایل نداشت وارد پروژههای تحقیقاتی شود و چنین مالیاتهای سنگینی بر بودجههای تحقیقاتی بسته شود. به نظر میرسد عملاً ما در حال مشاهده تاثیر این موضوع هستیم.
وی خاطر نشان کرد: این یک تصمیمگیری متاسفانه صحیح نبود و بخش تحقیقات دانشگاه تهران و تمام کشور را تحت تاثیر قرار داد. نشان میدهد سیاستگذاران باید در سیاستگذاری دقت زیادی کنند چرا که ممکن است تصمیمگیری آنها باعث افت شدید رتبه علمی کشور شود.
برنامه دانشگاه تهران برای جبران کاهش انتشارات علمی
مرادی در مورد برنامه معاونت جدید پژوهش و فناوری دانشگاه تهران برای جبران کاهش انتشارات در دانشگاه تهران توضیح داد: برنامه ما این است که تحقیقات بنیادی را در قالب هوش مصنوعی پیش ببریم. موضوع هوش مصنوعی جدا از اینکه میتواند در زمینه مقالات در رتبه علمی کشور اثرگذار باشد، میتواند در بخش کاربردی و عملیاتی نیز در حل مشکلات موثر باشد.
وی با اشاره به سیاستگذاری برای تشویق پژوهشگران به مشارکت در پروژههای تحقیقاتی گفت: قصد داریم در زمینههای مختلف نیز با مشوقهای مختلف بتوانیم افراد را به ادامه تحقیقات و مشارکت در پروژههای تحقیقاتی ترغیب کنیم.
معاون پژوهش و فناوری دانشگاه تهران توضیح داد: مثلاً اگر استادی در طرحهای کلان مشارکت کند که رقم آن بالاتر از یک میزانی باشد، درصد بالاسری را طوری اختصاص دهیم که استاد بتواند برای تجهیزات و کارهای مربوط به تحقیقات، از بالاسری بیشتر استفاده کند.
مرادی در پاسخ به سوالی در مورد نقش قانون جهش دانش بنیان و مشوق مالیاتی برای شرکتها در بهبود ارتباط دانشگاه با صنعت توضیح داد: این قانون میتواند در آینده موثر باشد. بسیاری از شرکتها هستند که با این دید میخواهند با دانشگاه همکاری کنند و میتوانیم نتایج آن را انتهای سال آینده ببینیم.
وی افزود: درحال حاضر بسیاری از شرکتها از این قانون استقبال کردهاند و خواستار انجام پروژههای تحقیقاتی با دانشگاهها هستند و به برخی شرکتها نیز ما توصیه میکنیم تا از این مشوق استفاده کنند.