فریادی که بی نتیجه ماند؛ ماجرای شکایت از شبکه‌های اجتماعی به مجلس سنا
به گزارش ایسنا، والدینی که با عکس‌های قاب‌شده از فرزندانشان آمده بودند، می‌خواستند حقیقتی تلخ را آشکار کنند: پلتفرم‌هایی که قرار بود فضایی برای سرگرمی و تعامل باشند، حالا به ابزاری برای سوءاستفاده، آزار و حتی مرگ کودکان تبدیل شده‌اند! یکی از محورهای اصلی این جلسه، روایت دلخراش خانواده‌هایی بود که کودکانشان قربانی فضای بی‌رحم رسانه‌های اجتماعی شده بودند.
از جمله، داستان سلنا رودریگز، دختر ۱۱ سالهای که در سال ۲۰۲۱ پس از سوءاستفاده جنسی در اینستاگرام و اسنپ‌چت، دست به خودکشی زد. حضور والدین او و دیگر قربانیان فشار سنگینی را بر مدیران پلتفرم‌ها وارد کرد. نمایندگان مجلس و خانواده‌ها آمده بودند تا این بار سکوت شکسته شود و مدیران ارشد رسانه‌های اجتماعی در برابر پیامدهای فعالیت پلتفرم‌هایشان پاسخگو باشند. اما آیا عذرخواهی‌های رسمی و وعده‌های پیشگیرانه برای والدینی که عزیزانشان را از دست داده‌اند کافی خواهد بود؟
ابعاد یک بحران پنهان: در شبکه های اجتماعی چه بلایی بر سر کودکان می‌آید؟ این جلسه یک هدف روشن داشت و آن هم بررسی اقدامات مدیران ارشد پلتفرم‌های اجتماعی در برابر آسیب‌های جدی و گاه مرگباری که کودکان و نوجوانان در این فضا تجربه می‌کنند. ابعاد این بحران در شهادت والدین، گزارش‌های کارشناسی و حتی سخنان تند نمایندگان آشکار بود. نخست، ماهیت اعتیادآور پلتفرم‌های اجتماعی به عنوان یکی از عوامل اصلی آسیب‌ها مطرح شد.
طراحی‌های پیچیده و الگوریتم‌هایی که هدفی جز نگه داشتن کاربران برای ساعات طولانی در این فضا ندارند، کودکان و نوجوانان را به دام چرخه‌ای معیوب می‌اندازند. این اعتیاد دیجیتالی نه‌تنها سلامت روانی آن‌ها را تهدید می‌کند، بلکه موجب اختلال در روابط اجتماعی و کاهش تمرکز در تحصیل و زندگی روزمره می‌شود. در ادامه، حضور و فعالیت آزادانه آزارگران و شکارچیان جنسی در این پلتفرم‌ها به‌عنوان معضلی هولناک مورد تاکید قرار گرفت. پلتفرم‌های اجتماعی، علی‌رغم ادعای نظارت و امنیت، بستری برای سوءاستفاده از کودکان شده‌اند. ماجرای دلخراش سلنا رودریگز، دختر ۱۱ سالهای که در سال ۲۰۲۱ قربانی سوءاستفاده جنسی از طریق اینستاگرام و اسنپ‌چت شد و در نهایت دست به خودکشی زد، یکی از ده‌ها داستان تلخی بود که در این جلسه به گوش رسید.
ترویج استانداردهای غیرواقعی زیبایی نیز به‌عنوان معضلی دیگر مطرح شد. نوجوانانی که هر روز با تصاویر و ویدئوهای غیرواقعی مواجه می‌شوند، در دام مقایسه‌های مخرب می‌افتند. این روند، اعتماد به نفس آن‌ها را از بین برده و زمینه‌ساز افسردگی، اضطراب و اختلالات تغذیه می‌شود. این بحران روانی در سالهای اخیر افزایش چشمگیری داشته و به نگرانی جدی والدین و متخصصان تبدیل شده است. در نهایت، به تسهیل دسترسی کودکان و نوجوانان به مواد مخدر از طریق شبکه‌های اجتماعی اشاره شد.
والدین قربانیان توضیح دادند که چگونه فرزندانشان از طریق این فضاها با فروشندگان مواد مخدر آشنا شدند و برخی از آن‌ها بر اثر اُوردوز جان خود را از دست دادند. شبکه‌های اجتماعی، به دلیل ضعف در نظارت و نبود قوانین سخت‌گیرانه، ناخواسته بستری برای گسترش این معضل شده‌اند. جلسه‌ای میان اشک‌ها و اتهام‌ها حضور والدین در این جلسه، فضا را از یک گفت‌وگوی خشک و اداری به یک رویداد عاطفی و پرتنش تبدیل کرد. والدینی که با قاب‌های عکس فرزندان از دست‌رفته خود حاضر شده بودند، با اشک و بغض از قصه‌های دردناک زندگی فرزندانشان گفتند.
سناتور لیندزی گراهام، از جمله چهره‌های منتقد، در نطقی تند خطاب به مدیران پلتفرم‌ها گفت: «شما زندگی‌ها را نابود کرده‌اید. دستان شما آغشته به خون این کودکان است.» او این پلتفرم‌ها را نه‌تنها تهدیدی برای زندگی افراد، بلکه خطری برای بنیان‌های دموکراسی خواند. در مقابل، مدیران ارشد رسانه‌های اجتماعی، از جمله مارک زاکربرگ، با ابراز همدردی و عذرخواهی تلاش کردند خشم والدین را کاهش دهند. زاکربرگ اعلام کرد که متا تاکنون بیش از ۳۰ ابزار برای کنترل دسترسی کودکان توسعه داده و همواره در تلاش است تا محیطی امن‌تر ایجاد کند. او تاکید کرد که شواهد علمی رابطه مستقیم میان استفاده از شبکه‌های اجتماعی و آسیب‌های روانی را تایید نمی‌کند. اما این دفاع برای خانواده‌هایی که فرزندانشان را از دست داده بودند، چیزی جز توجیهی بی‌اثر نبود.
این جلسه بار دیگر نشان داد که مطالبه‌گری خانواده‌ها و فشار افکار عمومی، غول‌های فناوری را به چالش کشیده است. والدین و نمایندگان سنا به دنبال محکومیت قانونی پلتفرم‌ها و پرداخت غرامت به قربانیان هستند. همچنین خواستار وضع قوانین جدید برای نظارت بیشتر بر فعالیت شبکه‌های اجتماعی و مسئولیت‌پذیری مدیران این شرکت‌ها شدند. مدیران شبکه‌های اجتماعی باید در برابر امنیت کاربران پاسخگو باشند ماجرای تلخ این جلسه نشان داد که دیگر نمی‌توان از کنار بحران آسیب‌های فضای مجازی به‌سادگی عبور کرد. پلتفرم‌های اجتماعی باید از مرحله وعده‌ها و ابزارهای محدودکننده عبور کرده و به پاسخ‌گویی واقعی در برابر پیامدهای فعالیت خود برسند.
این امر تنها با وضع قوانین الزام‌آور و محکم امکان‌پذیر خواهد بود؛ قوانینی که مدیران این شرکت‌ها را وادار کند تا در برابر امنیت کاربران خود، به‌خصوص کودکان و نوجوانان، مسئولیت‌پذیر باشند. آینده کودکان در گرو تصمیم‌هایی است که امروز اتخاذ می‌شود. اگر قانون‌گذاران گامی جدی برای اعمال مقررات سخت‌گیرانه برندارند، بحران کنونی می‌تواند به ابعادی غیرقابل جبران برسد. زمان تصمیم‌گیری برای پاسخ‌گویی غول‌های فناوری فرارسیده است؛ پاسخی که دیگر با عذرخواهی‌های تکراری و وعده‌های بی‌سرانجام قابل جبران نیست.
انتهای پیام
